Hoe mooi het plaatje of het idee ook is, als je geen goede werktekening aanlevert, is het resultaat niet wat je verwacht. Een goede bestandsopmaak in lijn met de specificaties is dan ook erg belangrijk. De belangrijkste onderwerpen hebben we onderstaand samengevat. Mocht dit jouw vraag niet beantwoorden, neem dan contact met ons op. We zijn je graag van dienst.
Aanleveren bestanden
Tips, do's en don'ts
Aanleveren en opmaak
Opmaakprogramma’s
Gangbare professionele opmaakprogramma’s zijn Adobe InDesign, Illustrator en Photoshop. Werk je in de grafische branche dan ken je ze zeker. Opmaken middels online ontwerpplatformen zoals Canva of Designbold of gratis programma’s zoals Inkscape of GIMP. Deze bestanden leveren vaak problemen op in productie. Dat geldt zeker voor de volgende programma’s: Microsoft Word, Publisher, Powerpoint en Paint.
Gebruik de aanleverspecificaties voor het aanleveren van perfecte bestanden. Maak tijdens de opmaak van jouw PDF-bestand een inschatting welke resolutie je wenst: hoe hoger de resolutie, hoe scherper de print. Lever echter geen onnodig grote bestanden aan.
Tips voor een optimaal resultaat
– Lever je bestanden bij voorkeur aan in PDF, of eventueel in JPG of PNG.
– Pas zip-compressie toe, zodat er geen kwaliteit verloren gaat.
- Voor bijna alle afwerkingen geldt 1 cm afloop per zijde. Hou daarnaast 1 cm als veilige marge aan binnen het afgewerkte formaat. Voor reclameposters, briefpapier, flyers, folders, brochures en visitekaartjes geldt een veilige marge van 5 mm.
- Lever bij brochures losse pagina’s (multipage PDF) aan. Gebruik voor brochures en ander drukwerk de beschikbare templates voor een optimaal resultaat.
- Gebruik in je bestanden maximaal 30.000 pixels per zijde.
- Maximale afbeeldingsgrootte: 2 GB (in Photoshop). Gebruik in je bestanden maximaal 30.000 pixels per zijde
- Afvlakking zorgt in bepaalde gevallen voor zwaardere en moeilijker te verwerken bestanden.
- Als je een JPG-bestand met een ingesloten kleurprofiel gebruikt tijdens het uploaden, wordt dit profiel niet ingesloten door ons systeem en wordt het standaard profiel (FOGRA39 of sRGB) aan het bestand toegewezen. Voor het beste resultaat raden we je aan om het bestand aan te leveren als PDF met een ingesloten kleurprofiel.
- Don’ts
- Het is niet mogelijk je bestanden aan te leveren in TIF, PSD, PSB, AI of EPS. Zet deze bestanden dus altijd om.
- Gebruik nooit de optie aanleveren als JPG om bestanden groter op te maken dan voor PDF mogelijk is.
- Lever je bestanden aan zónder snijtekens. De uitzondering zijn plano drukvellen, hier mag je wel snijtekens op plaatsen.
- Heb je een bestand dat op schaal wordt gemaakt? Downsamplen bij het opslaan van de PDF raden we dan af.
Voer geen bewerkingen in Acrobat uit, zoals het croppen van snijtekens of het aanpassen van het formaat. Doe dit altijd in de opmaaksoftware (Illustrator, Photoshop) zelf. Bewerkingen in Acrobat worden door ons systeem ongedaan gemaakt.
- Lever geen bestand aan waar meerdere contouren in verwerkt zijn, tenzij je folie met kisscut, freesletters of stickers op vel besteld.
- Lever geen versleutelde PDF-bestanden aan.
Wel of geen afloop?
Algemeen
Voor bijna alle afwerkingen geldt 1 cm afloop per zijde. Het is niet nodig rekening te houden met extra ruimte voor bijvoorbeeld een zoom of pees. Er zijn een paar uitzonderingen op deze regel: template-bestanden, canvasdoeken en drukwerk
Template-bestanden
Hier werk je volgens het template en hoef je zelf geen extra afloop aan te brengen.
Canvasdoek
Kies je voor een 18 mm frame, dan is de afloop 30 mm rondom. Bij een 38 mm frame is de afloop 45 mm rondom. We gebruiken deze afloop voor de bevestiging van de print op het frame. Een klein gedeelte van ongeveer 1 cm is zichtbaar op de zijkant van het canvasdoek en de rest op de achterkant.
Drukwerk
Reclameposters, briefpapier, flyers, folders, brochures en visitekaartjes hebben een afloop 3 mm rondom. Ook hiervoor kun je gebruik maken van de beschikbare templates. Houd een extra 2 cm als marge aan binnen het afgewerkte formaat en plaats hier geen belangrijke beelden, logo’s en/of teksten. Voor reclameposters, briefpapier, flyers, folders, brochures en visitekaartjes geldt een veilige marge van 5 mm.
Zorg ervoor dat je afloop niet wit is, maar laat je kleur of afbeelding doorlopen. Afloop vragen we natuurlijk niet voor niets, er is een kleine tolerantie nodig en zo voorkom je witte randen op je print. Een witte print of achtergrond is uiteraard een uitzondering hierop. Lever je bestanden zónder snijtekens aan.
Contoursnijden
Kleine gesneden letters en afbeeldingen
Kies hier voor het materiaal Forex®, 1 of 3 mm. Dit materiaal in deze diktes wordt gesneden en is daarom gemakkelijk en nauwkeurig te verwerken. De minimale maat van een ontwerp is 2 x 2 cm.
Eenvoudige gefreesde vormen
Eenvoudige vormen bevatten een vloeiende contourlijn, zoals een cirkel. Je hebt hier de keuze uit de materialen:
- Dibond® budget
- Dibond® digitaal
- Dibond® Butler Finish
- Forex® 5 en 10 mm
- Plexiglas (Acrylaat)
Houd rekening met een minimale afmeting van 12 x 12 cm. Kleinere afmetingen kunnen we niet in productie nemen, omdat deze niet goed blijven liggen op de freesmachine.
Complexe gefreesde vormen
Complexe vormen bevatten meerdere hoeken, zoals een ster of driehoek. Je hebt hier de keuze uit de materialen:
- Dibond® budget
Dibond® digitaal
Dibond® Butler Finish
Forex® 5 en 10 mm
Plexiglas (Acrylaat)
Houd rekening met een minimale afmeting van 16 x 16 cm. Kleinere afmetingen kunnen we niet in productie nemen, omdat deze niet goed blijven liggen op de freesmachine. Neem als voorbeeld een ster. De frees moet in elke draairichting om de ster heen en deze wordt weggedrukt wanneer er teveel punten aan zitten. De frees op onze freesmachine heeft een dikte van 4,1 mm. Voor Forex® en Plexiglas 10 mm gebruiken we een frees van 6,1 mm.
Kleurprofielen en instellingen
Kleurprofielen
Ingesloten kleurprofielen en uitvoerintenties worden als input gebruikt voor de RIP. Het RIP-proces bevat kleuromzetting naar het outputprofiel per printer en materiaal.
Als geen kleurprofiel ingesloten is, wordt het kleurprofiel van onze werkruimte toegekend. Als je een JPG bestand met een ingesloten kleurprofiel uploadt, wordt dit profiel niet ingesloten door ons systeem en zal het standaard profiel (FOGRA39 of sRGB) aan het bestand worden toegewezen. Om dit, en dus kleurproblemen in de print, te voorkomen raden wij aan het bestand aan te leveren als PDF met ingesloten kleurprofiel.
Kleurinstellingen
Voor kleurinstellingen in Adobe programma’s gebruik je bij voorkeur de voorinstelling ‘Europa, algemeen gebruik 3’ aan.
Kleurprofiel CMYK: Coated FOGRA39 (ISO 12647-2:2004)
Kleurprofiel RGB: sRGB (IEC 61966-2.1)
Pantone (PMS) kleuren
Om er zeker van te zijn dat je de beschikking hebt over het laatste Pantone palet, raadt Pantone aan om de ‘PANTONE Colour Manager‘ software te installeren via deze link.
De laatste en enige juiste CMYK waardes voor specifieke Pantone kleuren zijn te vinden via deze link.
We gebruiken de informatie van steunkleuren (Spot colors) als referentie. Onze RIP-software bevat een bibliotheek met informatie zoals LAB-waarden om PMS-kleuren zo goed mogelijk te benaderen. Aan de hand van de LAB-waarde en de eigenschappen per machine en materiaal (outputprofiel), wordt de meest effectieve CMYK-waarde gegenereerd.
Gebruik Pantone Solid Coated (C)
Bij Uncoated kleuren (U), wordt de matte uitstraling gesimuleerd en komen kleuren er dus minder verzadigd uit. In Adobe Photoshop is het invoeren van een PMS-kleur mogelijk met een steunkleurkanaal (Spot Channel).
Kleurverschil
Let op: PMS omgezet naar CMYK ziet er op het scherm hetzelfde uit, maar kan wel in een andere kleuruitvoer resulteren. Er is kleurverschil mogelijk als er in een ontwerp een combinatie van vector (PMS) en afbeeldingen (CMYK) toegepast is. De kleuruitvoer van een PMS-kleur is bij benadering en bepaalde PMS-kleuren vallen buiten het kleurbereik van digitaal full color print in CMYK. Niet zeker van je instellingen? Laat een kleurproef maken.
Lagen in de PDF
Afvlakken en verwijderen
Vlak bestanden af en verwijder onzichtbare/verborgen lagen. Onze RIP-software kan uit de opbouw in lagen geen informatie halen over de printlagen. Werken met lagen is handig tijdens de opmaak, maar vormt risico’s in de RIP en maakt bestanden onnodig groot. Laagopbouw wordt tijdens onze geautomatiseerde voorbereiding afgevlakt. Bij onzichtbare/verborgen lagen vanuit Illustrator bestaat het risico dat deze toch geprint worden.
Lettertypen en lettercontouren
Omzetten
Zet actieve tekst altijd om naar lettercontouren. Zo worden teksten vastgelegd en veiliggesteld, voorkom je fouten in je print en kunnen we de bestanden eventueel openen om te controleren en/of bewerken. Sluit lettertypen voor de zekerheid in (in je PDF).
Overdruk en transparantie
Overdruk
In de RIP-software wordt vulling/lijn overdruk herkend en gesimuleerd. Kleuren van overlappende objecten met overdruk worden bij elkaar opgeteld. Hierdoor ontstaat een nieuwe full color opbouw. Wit als proceskleur (CMYK 0-0-0-0) op overdruk, wordt niet zichtbaar. Deze softwarefunctie dient vooral voor de herkenning van steunkleuren, zoals witprint onder/boven de full color objecten.
Een aantal tips:
- Vink ’Overdrukken simuleren’ in het uitvoervoorbeeld in Adobe Acrobat (Pro) aan om het effect van overdruk en transparantie te controleren.
- Door de cursor in de opmaak te plaatsen, kun je controleren welke opbouw er precies gegenereerd wordt. De waarden van proces- en steunkleuren zijn zichtbaar in het venster ‘Scheidingen’. De waarden vormen de input voor de RIP.
- In Adobe Illustrator is het effect te controleren onder het menu ‘Weergave’ bij ‘Voorvertoning overdruk’.
- De bovenstaande manieren kloppen niet altijd, om er zeker van te zijn raden we aan ook altijd in Adobe Illustrator te checken of het desbetreffende object op overdruk staat of niet.
Let op: transparantie effecten in Adobe Illustrator kunnen hetzelfde resultaat geven als overdruk en/of worden niet altijd juist vertaald in de RIP. We raden je daarom aan niet met transparantie effecten te werken. Doe je dit wel, vlak je bestand dan altijd af om ongewenste resultaten te voorkomen.
De juiste resolutie
Variatie
De minimale en maximale resolutie van jouw bestanden voor het beste eindresultaat, hangt af van de toepassing en de zichtafstand. In het algemeen varieert de resolutie tussen de 30 tot 300 PPI.
Vuistregels:
- Vanaf 240 PPI: voor drukwerk raden we 300 PPI aan, hou in ieder geval minimaal 240 PPI aan.
- Tussen 70-100 PPI: scherpe print en ook van dichtbij goed lees- en zichtbaar. Prima resolutie voor bijvoorbeeld beurstoepassingen.
- Tussen 30-70 PPI: prints die op een zichtafstand van enkele meters leesbaar moeten zijn. Deze resolutie gebruik je bij spandoeken of wandpanelen.
- Minder dan 30 PPI: de resolutie voor extreem grote printafmetingen, zoals XL spandoeken of billboards. Met deze relatief lage resolutie houd je de bestanden bewerkbaar en voldoe je aan onze maximale bestandsgrootte.
Stickers
Stickers op rol
Afhankelijk van het formaat, aantal en rolafwikkeling, geeft de webshop aan hoeveel rollen je kunt krijgen en dus hoeveel verschillende bestanden je kunt uploaden. Voorbeeld: je kunt tien rollen bestellen, dus is het mogelijk tien verschillende bestanden te uploaden. Per rol krijg je dan één uniek bestand. Uiteraard is het ook mogelijk tien rollen te bestellen met één bestand. De webshop geeft verder het aantal stickers per rol en het totaal aantal stickers aan. Houd er rekening mee dat de minimale afname 25 meter is.
Stickervellen
Je kunt stickers op vel op twee manieren bestellen. Stickers op vast formaat vel en op eigen formaat.
Vast formaat
Het stickervel heeft een vast formaat van 33,3 cm bij 30 cm. Wij plaatsen jouw sticker (tot 30 cm) in een zo gunstig mogelijk patroon. Het aantal stickers op een vel is dus afhankelijk van de grootte van jouw sticker. Jij hoeft alleen het formaat van de sticker in te vullen en aan te geven hoeveel stickers je wilt. Je levert één bestand aan met één contour.
Eigen formaat
Je bepaalt zelf het formaat en de indeling van het vel. Het maximale formaat van stickervellen op eigen formaat is 21 cm bij 30 cm. Tijdens het bestellen voer je zelf het gewenste formaat van het stickervel in. Kies hoeveel vellen je wilt. Je kunt de print door laten lopen over het hele vel en je maakt dus zelf de indeling met stickers. In je ontwerp kun je meerdere contouren verwerken. Houdt 2 mm tussenruimte aan tussen de contouren. Het is niet nodig (schoonsnijd)contour op het formaat van het vel te zetten: wij snijden het vel automatisch op het ingevoerde velformaat.
Tips:
- Voor zowel stickers op rol als stickervellen geldt een afloop van 1 cm rondom.
- Lever je bestand aan met cutcontour bij vormen anders dan vierkant of rechthoekig of bij meerdere contouren op een vel.
- Bij stickers op rol lever je één ontwerp per bestand aan. Lever dus niet meerdere ontwerpen of contouren in een bestand aan, deze optie geldt alleen voor stickervellen.
- Kies voor de optie ‘spiegelbeeld’ bij transparante stickers die je aan de binnenzijde van een raam plakt, waarbij de print aan de buitenkant leesbaar moet zijn.
- Wil je een transparante sticker met witte print? Kies dan voor de optie ‘full color met 100% wit’ en lever de witte gedeelten in je bestand aan met de steunkleur ‘white’.
Aanleveren kleine stickers met pelrand
Bij de optie met pelrand worden stickers kisscut gesneden met minimaal 2 mm extra afloop rondom. Deze extra rand voegen wij in het productieproces toe, hier hoef je in je opmaak geen rekening mee te houden. Stel: je wilt een vierkante, kleine sticker met een afmeting van 5 x 5 cm. Ook voor dit product geldt 1 cm afloop per zijde. In de Upload zet je daarom een bestand van 7 x 7 cm. Het uiteindelijke resultaat is een kleine sticker een afmeting van 5,4 x 5,4 cm, waarbij de extra ruimte rondom voor de pelrand is. Je kunt in de uploader één beeld per opgegeven aantal uploaden.
Wil je een kleine sticker in contour gesneden? Dat kan ook, we snijden de sticker dan kisscut op een rechthoekig stukje folie. Hierdoor kan de buitenrand rondom groter zijn dan 2 mm. De pelrand is in principe wit, tenzij je het ontwerp door laat lopen. Voor het beste resultaat adviseren wij kleine stickers met laminaat. Dit zorgt voor een mooie glimmende uitstraling.
Zwart in diverse waarden
Zwart aanleveren in CMYK
Bij het ontwerpen en opmaken van jouw bestanden gebruik je regelmatig de kleur zwart. Sterker nog, het is een van de meest toegepaste kleuren in ontwerpen. Maar zwart is niet altijd ‘gewoon’ zwart: deze kleur kent vele variaties.
Voor digitaal printen gebruik je voor de meeste ontwerpen standaard de CMYK-verhouding C0% M0% Y0% K100%, maar er zijn natuurlijk genoeg situaties te bedenken waarin deze CMYK formule een te karig effect geeft. Hiervoor kun je een percentage van de drie andere kleuren toevoegen om een dieper zwart te bereiken. Houd er rekening mee dat, hoe minimaal dan ook, het toevoegen van de andere drie kleuren invloed hebben op de tint van het zwart.
Standaard zwart: C0/M0/Y0/K100
Diep zwart/oud Photoshop zwart: C63/M52/Y51/K100
Koel zwart met een lichte blauwtint: C60/M0/Y0/K100
Warm zwart met een lichte roodtint: C0/M60/Y30/K100
Registratie zwart voor registratie tekens: C100/M100/Y100/K100
Designer zwart – donker, koel zwart: C70/M50/Y30/K100
Let op: gebruik je de verhouding C100/M100/Y100/K100 in de opmaak van je bestand? Geef dit dan niet de steunkleur ‘registratie’. Dan krijg je waarschijnlijk niet het gewenste effect. Wil je zekerheid over het zwart wat je wilt gebruiken? Laat een kleurproef maken op het materiaal.